Tập san Times Higher Education gần đây đã công báo bảng xếp hạng 800 trường đại học đầu tiên thế giới ( bảng xếp hạng danh giá và danh tiếng tốt nhất ) và Việt Nam vẫn chưa có trường nào nằm trong danh sách này.
Nhìn sang các nước khu vực như Singapore ( 2 trường với vị thứ khá cao ) , Thái Lan ( 7 trường ) , Malaysia ( 5 trường ) , Indonesia ( một trường ) và ngay cả các quốc gia như Kenya , Uganda , Bangladesh… đều có trường học nằm trong danh sách , thì đó là điều gây cảm giác không vui cho chúng ta.
Việc chưa được xếp hạng đồng nghĩa với giáo dục đại học của chúng ta chưa đi vào quỹ đạo phát triển chung của nền giáo dục đương đại. Hay nói cách khác , đại học Việt Nam đứng ngoài sân chơi của các trường đại học tiền tiến trên thế giới , và vẫn đang loay hoay tìm cách thoát ra vùng trũng quá sâu , được tạo ra bởi những lý do khách quan và cả chủ quan trong một thời kì dài.
Ở góc cạnh nào đó , gần như có sự giống nhau giữa giấc mơ được xếp hạng trên các bảng xếp hạng bản chất và danh tiếng tốt như Times Higher Education World University Rankings , Academic Ranking of World Universities của các đại học Việt Nam và giấc mơ tham gia vòng chung kết World Cup của đội tuyển bóng đá Việt Nam.
Nếu trong bóng đá , chúng ta kiêu hãnh là một trong những quốc gia cuồng nhiệt nhất , mê say nhất với trái bóng tròn , thì trong giáo dục , dân tộc Việt vẫn được tụng ca về tinh thần bạc nhược hiếu học , sự vượt khó để tiếp cận tri thức. Chất kỹ thuật , sự khéo léo với trái bóng tròn của các cầu thủ Việt Nam hay sự sáng ý , trí óc trong khoa học , giáo dục của chúng ta chắc hẳn không thua gì người Nhật Bản hay Hàn Quốc. Tuy nhiên , ở cả hai chuye chúng ta đang gặp phải những "căn bệnh nan y" và tụt lại khá xa so các nước trong châu lục hay thế giới.
Trước hiện trạng như vậy , cả bóng đá và giáo dục cùng chung một request giục giã , đó là "Đổi mới căn bản và toàn diện" - cụm từ đã trở nên quá việc quen thuộc với chúng ta.
Với giáo dục đại học nói riêng , đã có những phương pháp canh tân , thay đổi trong tư duy quản lý điều hành được thực hành và từ đó hiện ra những biến chuyển hăng hái mà chúng ta cần phải ghi nhận và trân trọng. Nhưng chúng ta còn quá nhiều việc phải làm , nếu không muốn ngày một lạc hậu sâu so với thế giới , hay nguy hiểm hơn là sự lạc đường của cả nền giáo dục như lời cảnh báo của giáo sư Hoàng Tụy.
Xếp hạng các trường đại học cũng giống như sân chơi mà người chơi phải hiểu biết về những luật lệ và phải thực sự phục tòng theo những nguyên tắc , luật lệ đó trước khi muốn tranh tài. Để đại học Việt Nam nhanh chóng tiếp cận sân chơi lớn này , đã có rất nhiều các nhà khoa học , nhà sư phạm danh tiếng tốt trong và ngoài nước đưa ra những việc làm cần làm ngay đối với nền giáo dục nước nhà.
điển hình là cách đây không lâu , nhóm đối thoại giáo dục đưa ra bản kiến nghị trọn vẹn và chi tiết những ngăn lại trong một giới hạn nhất định , bất cập , cùng những đề xuất cụ thể để đương đại hóa , đẩy nhanh quá trình hội nhập quốc tế của các trường đại học trong nước.
có xác xuất nói , Việt Nam không thiếu các giải pháp để phát triển chất lượng giáo dục đại học ở Việt Nam , nhưng vấn đề là những ý tưởng đó sẽ được hấp thụ và khai triển vào thực tiễn như thế nào , khi đâu đó vẫn còn sự thủ cựu và thành kiến lạc hâu.
Giáo dục đại học chỉ thực sự được canh tân khi chúng ta có tư duy cởi mở và tinh thần bạc nhược cầu thị nghiêm túc , để từ đó hình thành cơ chế , chính sách linh hoạt , thoáng khí , mà trong đó sự tự chủ và phân tích minh bạch trong quản lý của các trường đại học , tính không bị các nghĩa vụ hoặc trách nhiệm trói buộc trong học thuật là những nhân tố tiên quyết.
Cần phải nói thêm , tinh thần bạc nhược cầu thị , môi trường làm việc chuyên nghiệp ( tôn trọng tính không bị các nghĩa vụ hoặc trách nhiệm trói buộc trong chuyên trị và độc lập trong quản lý ) , cùng chính sách đãi ngộ phù hợp sẽ giúp chúng ta thu hút nhiều hơn nữa sự trở về cống hiến của các giáo sư , nhà khoa học người Việt nên danh ở nước ngoài. Họ đã giúp nhiều trường đại học trên thế giới tham gia và phát triển trong một sân chơi lớn giữa các nền giáo dục tiền tiến , đã thông hiểu tận tường luật lệ của sân chơi này , thì kiên cố họ cũng sẽ đóng góp rất hăng hái và hữu ích trong quá trình hội nhập quốc tế của các trường đại học tại Việt Nam.
Có như thế giấc mơ vào bảng xếp hạng những trường đại học đầu tiên thế giới của chúng ta mới không quá xa vời.
Đăng nhận xét